“Steeds ben ik je blog aan het refreshen, maar er komt maar geen nieuwe.” Woorden van mijn goede vriend Jeroen toen ik deze week spontaan bij hem op bezoek ging. Ik was aan het wandelen en ineens bedacht ik me dat het leuk was om Jeroen even een knuffel te komen geven. Ik liep vlakbij z’n huis en soms moet je niet te lang denken maar doen. Naar je intuïtie luisteren.

Vorige week heb ik een volle week zonder smartphone gedaan. Een uitdaging die ik met iemand anders ben aangegaan om te kijken hoe dat nou echt is. Welke voor- en nadelen ervaar je als je zonder smartphone je dagen doorbrengt? Dag twee was voor mij heel prettig. Ik weet nog dat ik in de zon zat om een boek te lezen en dat voelde echt alsof ik op vakantie was. Normaal gesproken laat je je met een smartphone gauw afleiden door de meldingen. En als er geen meldingen zijn, dan maak ik vaak even op de automatische piloot een rondje Instagram. Niet dat ik die verslavende app op m’n telefoon heb. Nee, ik open hem via de browser, om m’n account steeds weer uit te loggen, zodat ik mezelf eraan herinner dat ik er niet teveel van mijn tijd aan wil spenderen.

Smartphonevrij leven, het is een topic dat steeds populairder wordt. Toen ik in 2013 een minor Mindful Communiceren volgde aan de Hogeschool Utrecht zette ik met studiegenoten al een project op om meer écht contact te maken en minder met de smartphone bezig te zijn. Het onderwerp houdt me dus al een ruim decennium bezig. Wel merk ik dat destijds minder mensen ervoor open stonden dan nu. Het lijkt nu in 2025 wel alsof mensen steeds meer behoefte krijgen aan smartphonevrij en het ervaren alsof deze slimme telefoon ons in de houtgreep heeft. Want eerlijk is eerlijk, voor sommige dingen heb je die smartphone gewoon nodig.

Mijn bovenbuurvrouw vertelde me nog dat ze zonder smartphone niet kon inloggen op haar onderwijssysteem waardoor studeren voor haar niet mogelijk was. Ze had sowieso een authenticator nodig om binnen te komen en die zit op je smartphone. Tweestapsverificatie is belangrijk als het gaat om digitale veiligheid. Dat zijn woorden die mijn vriend Jeroen had kunnen zeggen, als expert op dit gebied. De vraag is alleen of het verstandig is dat we als maatschappij afhankelijk zijn van onze smartphone.

Bij cultureel vulpunt Tankstation in Enschede liep tot voor kort een man rond die leefde zonder smartphone. Ik denk eigenlijk dat hij er nooit een heeft gehad. De man is ‘uut de tied’ (Twents voor overleden), dus ik kan hem niet de vragen stellen die nu in me opkomen. Wel ben ik benieuwd waar je op de lange termijn allemaal tegenaan loopt als je besluit om zonder smartphone te leven. Smartphonevrij leven is een onderwerp dat mij denk ik niet gauw loslaat. Maar om eerlijk te zijn geniet ik nu wel enorm van het gebruik van Spotify op m’n smartphone. Met een paar klikjes afspelen wat je maar wilt. Het voelt na zo’n smartphonevrije week weer als luxe. En ja, mijn waardering voor de smartphone neemt daardoor ook toe.

Het is een beetje vergelijkbaar met toen ik terugkwam in Nederland nadat ik in Ghana ben geweest. Toen genoot ik ervan dat we op glad asfalt reden in plaats van de hobbelige Ghanese wegen. Net als het stromende drinkwater dat gewoon uit de kraan kwam. Soms is het gewoon goed om een tijdje ongemak te ervaren. Want dan weet je weer wat gemak is en dan zal je het leren waarderen.